#PolscyWynalazcy: Kto opracował pierwszy na świecie blender?

Roboty kuchenne czy blendery pomagają w kuchni. Dzięki nim możemy szybko i samodzielnie wykonać koktajle, kremowe zupy czy rozdrobnić warzywa i owoce. Nie każdy z Was wie, że jednym z pierwszych wynalazców tego przydatnego urządzenia był Polak. W tym roku mija sto lat, od kiedy opatentowano pierwszy blender.

Stefan Popławski, później znany jako Stephen J. Poplawski, jako dziecko wyjechał z rodzicami do Stanów Zjednoczonych. Wychowywał się w mieście Racine znanym z produkcji mleka w proszku.

Popławski od dziecka miał smykałkę do konstruowania. Jednym z jego pierwszych wynalazków był patent na nożyczki, które równocześnie potrafiły ciąć w dwóch prostopadłych płaszczyznach.

Niemniej, skoro młody Polak mieszkał w mieście słynącym z obróbki mleka to jego zapęd do konstruowania mógł się przydać w tej branży. Dlatego Popławski został przyjęty do Arnold Electric Company. Tam zaczęła się jego wielka kariera wynalazcy.

Pierwszy blender

W firmie do jego zadań należało konstruowanie maszyn z dozownikami przeznaczonymi dla produktów ze sproszkowanego mleka. Dzięki temu klient, który udawał się do baru czy kawiarni mógł na własne oczy zobaczyć, w jaki sposób został przygotowany jego napój składający się np. z mleka, wody i innych dodatków.

Jednak przełomowe odkrycie nastąpiło dokładnie sto lat temu – w 1922 roku. Wtedy Popławski zgłosił do amerykańskiego urzędu patentowego pierwszy blender.

– Urządzenie było wyposażone w element miksujący wbudowany w dno zbiornika i sprzężony z silnikiem w obudowie poniżej zbiornika – opisuje w swojej książce* Sławomir Łotysz.

Dzięki temu odkryciu można było uzyskiwać jednolicie spienione napoje. Z urządzenia korzystali nie tylko właściciele kawiarni czy barów, ale także farmaceuci, którzy w blenderze autorstwa Popławskiego tworzyli różne lekarstwa.

W tym kontekście warto wspomnieć, że wynalazek Polaka przyczynił się do opracowania… szczepionki na polio. Jak przyznał jej twórca profesor Jonas Salk, aby połączyć różne składniki swojego odkrycia, korzystał on z blendera opracowanego przez Stefana Popławskiego.

Dalsze losy

Współczesny blender Fot. Pixabay

Z biegiem czasu – polski wynalazca zaczął udoskonalać swój wynalazek. W 1926 r. Popławski opatentował wariant blenderu z mieszadłem górnym oraz rozpoczął pracę nad urządzeniem służącym do przecierania owoców i warzyw do formy płynnej.

Jeszcze w latach 30. Popławski założył własną firmę, której pracownicy produkowali domowe blendery.

Jednak urządzenie tak naprawdę upowszechniło się po wojnie, kiedy polski wynalazca sprzedał swoje przedsiębiorstwo wraz z prawami patentowymi John Oster Manufacturing. Firma rozpoczęła produkcję i sprzedaż blenderu pod marką Osterizer, która cieszyła się wielką popularnością wśród amerykańskich gospodyń.

*S. Łotysz, Polscy wynalazcy, Bielsko-Biała 2019.